Nawoord

Het programma Weerbaarheid is geëvalueerd. Door vreemde ogen… nou ja, door partners. Beoordeeld worden door organisaties die jou kennen, betekent lessen leren op basis van de opgedane praktijk. We zijn iets nieuws gaan doen in Gelderland en ik was zelf benieuwd hoe partners het hebben ervaren. Een kritische blik vraagt om niet je eigen perceptie centraal te stellen, maar die van een ander. Dat zijn evaluaties die een organisatie verder brengen.

De provincie Gelderland heeft op het terrein van ondermijning een bijzondere positie. Er zijn maar enkele gedeputeerden in het land die het onderwerp Weerbaarheid of veiligheid in hun portefeuille hebben. De provincie onderstreept daarmee de waarde die het hecht aan de veiligheid van haar inwoners.

Enkele projecten heb ik van dichtbij mogen ervaren. Onveiligheid krijgt een rauw randje als er jongeren bij betrokken zijn. We hebben het programma #LeerlingAlert ondersteund. Ik ging weer terug de schoolbanken in. Daar vroegen politieagenten, docenten en experts aan scholieren niet te bezwijken voor verleidingen van criminelen. Nee zeggen, doe je meteen de eerste keer. Daarna ben je de klos...

In het pikkedonker struinden we voor het project Ariadne de recreatieparken af. Een zoektocht naar excessen in de sector gaat helaas nog veel te makkelijk. Maar we zien dat we welwillende gemeenten kunnen helpen het tij te keren op de parken. Met de collega’s van project Theseus deden we controles op bedrijventerreinen om beeld en grip te krijgen.

In onze initiatieven werkten we regelmatig met externe partners, zoals onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven. Hun kennis en soms bijzondere expertises dragen bij aan het bereiken van onze doelstellingen met meer innovatiekracht.

Natuurlijk is niet alles in de afgelopen 3,5 jaar gelopen zoals we hadden gehoopt. Zo ben ik anders gaan nadenken over media. De publiciteit die je genereert, vindt haar eigen weg. Neem project Troje, een project waarmee gemeenten hun digitale veiligheid kunnen verbeteren. Met een persbericht werd het op de kaart gezet. Qua nieuwswaarde heeft het enige impact gehad. En dat was fijn, begrijp me niet verkeerd. Dat had ik #LeerlingAlert ook meteen gegund. Leerlingalert is ook opgepikt, maar anders, langzamer. We kunnen de pers niet sturen (en dat moet ook!). Maar kwetsbare kinderen had ik als journalist een andere positie gegeven, dan kwetsbare gemeenten. Het sturen op beeldvorming is lastig. Dat is een dilemma dat ik regelmatig gevoeld heb.

Oud-burgemeester Herman Kaiser voerde voor Gelderland een verkenning uit naar een provinciale aanpak van ondermijning (2017). Hij stelde dat Gelderland weerbaar wordt, als het samen met andere partijen trekt aan één touw. Met respect voor elkaars positie en vanuit een aanvullende aanpak hebben we die uitdaging opgepakt. Ik hoop van harte dat onze veiligheidspartners dat ook zo hebben ervaren. Dat is overigens ook meteen de belangrijkste les die ik zelf heb ervaren.

De provinciale aanpak van weerbaarheid komt het beste tot zijn recht waar we op Gelderse schaal kunnen opereren. Juist tussen de niveaus van Rijk en gemeenten liggen kansen als we verder kijken dan de klassieke ondermijningsblik. Een aangetroffen methlab is ook een vrijstaande agrarische bebouwing, een stacaravan met een hennepkwekerij is ook een recreatieobject. Als je anders kijkt kan je ook andere projecten ontwikkelen, meer preventief en gericht op het wegnemen van een voedingsbodem waar misdaad gedijt.

Over een jaar komt er een nieuwe coalitie. Laten we zuinig zijn op onze rechtsstaat. En dus niet accepteren dat daar aan gemorreld wordt. Er ligt nu een fundament. De drager van onze huidige Gelderse weerbaarheid.