Prioriteiten

Voorbereiden op en werken volgens de Omgevingswet

Vanaf 1 juli 2023 wordt de Omgevingswet (Ow) waarschijnlijk van kracht. De Ow bundelt de wetgeving en de regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Daarmee is de wet de basis voor de samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving. Taken en bevoegdheden worden in principe uitgevoerd door decentrale overheden: gemeenten en waterschappen. Tenzij dan doelen niet worden bereikt of dit niet goed werkt.

Het voorbereidende programma bevat het Omgevingswet-proof maken van zowel de taken die we in onze eigen provinciale organisatie uitvoeren, als van de taken die de omgevingsdiensten voor ons uitvoeren. Daarbij sluiten we aan bij het concernbrede Omgevingswet-implementatietraject, dat onder andere bestaat uit de Omgevingsverordening, beleidsprogramma’s opstellen en projectbesluiten gebruiken. Deze relatie is van belang, omdat de VTH-taken in samenhang met deze instrumenten moeten worden gezien. Zo kunnen we werken aan onze doelen voor de leefomgeving.

De datum waarop de Omgevingswet ingaat is (naar verwachting) 1 juli 2023. In de aanloop daarnaartoe ligt voor wat VTH betreft de nadruk op het afronden van de voorbereidingen en op de invoering van de nieuwe manier van werken vóór die datum. Zo willen we goed en soepel volgens de Omgevingswet gaan werken. Dit bestaat in hoofdlijnen uit:

• omzetten van informatie over inrichtingen naar milieubelastende activiteiten (mba's) in de VTH-systemen
• voorbereiden van de overdracht van bedrijven van Gedeputeerde Staten (GS) naar het college van burgemeester en wethouders (B en W) en omgekeerd
• verder uitzoeken welke regels van toepassing zijn bij de bedrijven waarvoor we bevoegd gezag zijn
• verkennen en begeleiden van initiatief en oefenen met ketenpartners en rijkspartijen
• overdragen van bevoegd gezag voor bodemtaken aan de gemeenten

Door de Omgevingswet verandert deels het bevoegd gezag voor complexe bedrijven, bij bodemsaneringen en voor toezicht en handhaving bij activiteiten in grondwaterbeschermingsgebieden. Voor een deel van de bedrijven zijn we dan geen bevoegd gezag meer. Van een klein aantal bedrijven is niet het college van burgemeester en wethouders, maar zijn wij bevoegd gezag. Na de invoering van de Omgevingswet zijn we in totaal voor minder bedrijven bevoegd gezag. Voor een groot deel van onze huidige bodemtaken worden de gemeenten het bevoegd gezag. Hierbij geldt een overgangsregeling waarbij de provincie lopende trajecten nog afhandelt.

Stikstofproblematiek

Landelijk hebben we te maken met een stikstofprobleem. De stikstofuitstoot moet omlaag. Dit geldt ook voor Gelderland. In het advies ‘Wat wel kan’ van Johan Remkes aan het kabinet zien we veel aanknopingspunten met ons Gelderse stikstofbeleid. Onder andere op de volgende punten:

• met prioriteit werken aan een oplossing voor bedrijven die door het wegvallen van stikstofregelgeving buiten hun schuld om in de knel zijn gekomen (PAS-melders)
• álle sectoren moeten bijdragen aan de oplossing van het stikstofvraagstuk
• innovatie stimuleren als onderdeel van de oplossing

In 2023 werken we nog intensiever aan het aanpakken van de stikstofproblematiek in Gelderland. Door de uitspraak van de Raad van State van mei 2019, waarmee het Programma Aanpak Stikstof werd vernietigd, is de werkvoorraad opgelopen. We konden geen vergunningen afgeven, maar de nieuwe aanvragen bleven wel binnenkomen. Een vergunning aanvragen blijkt voor veel aanvragers ingewikkeld. Hierdoor zijn aanvragen niet compleet en zijn we veel tijd kwijt om aanvullende informatie op te vragen.

Door de grote werkvoorraad zijn de mogelijkheden om in te gaan op adviesvragen van initiatiefnemers en hun adviseurs beperkt. Hierdoor kunnen ook de omgevingsvergunningen voor complexe bedrijven, waarover de provinciale afdeling VVHH en de ODRN met elkaar afstemmen, niet op tijd worden afgehandeld.

In de eerste helft van 2022 maakten we een intensieve inhaalslag, geïsoleerd van het reguliere werk. Daarmee hebben we de achterstand van de werkvoorraad vergunningbesluiten Wnb in 2022 grotendeels weggewerkt. We maken in kleinere teams de werkvoorraad inzichtelijk en blijven continue verbeterstappen zetten. Hiermee zijn we vaker in staat wettelijke termijnen te halen. Dit zal in 2023 de werkvoorraad verder terugdringen. We bestendigen deze werkwijze en maken daarmee de werkvoorraad beheersbaar.

In 2022 begonnen we met een effectgerichte aanpak van vergunningverlening. Dat betekent dat de zwaarte van onze toets op aanvragen afhankelijk wordt van het effect op de te beschermen belangen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat we kiezen voor een verkorte vergunningprocedure, waardoor aanvragen vlotter tot een definitieve beschikking leiden. Deze lijn zetten we door in 2023. Door op deze manier te blijven werken, maken we de werkvoorraad beheersbaar.