Conclusies en aanbevelingen

De kerntaak van vergunningverlening, toezicht en handhaving is het behandelen van alle aangevraagde vergunningen, het waar nodig actualiseren van vergunningen en het uitvoeren van toezicht en handhaving op het niveau dat uit de risicoanalyses volgt. Dit ten behoeve van een gezonde, schone en veilige leefomgeving. Daarnaast levert het VTH-instrument een bijdrage aan onze grote vraagstukken, zoals energieopgaven, klimaatadaptatie, circulaire economie en biodiversiteit. Onze Planning en Control-cyclus zal beleidsprogramma’s in verbinding moeten brengen met de programmering en uitvoering van ons VTH-takenpakket. De eerste stappen om de beleidscyclus te sluiten zijn in 2021 gezet en worden verder uitgewerkt in 2022. Een onderdeel daarvan is bijvoorbeeld om de samenwerking tussen het OT VTH en de uitvoerende partijen verder tot stand te brengen. Om de inzet van het VTH-instrument succesvol te laten zijn bij invulling van de ambities van onze beleidsprogramma’s moeten deze ambities voldoende uitvoeringsgericht vertaald zijn. Dan kunnen de werkzaamheden opgenomen worden opgenomen in ons Uitvoeringsprogramma. Een voorbeeld van de verbinding tussen de ambities van onze beleidsprogramma’s en concrete uitvoering daarvan is het programma Circulaire Economie & Afval dat in 2021 van start is gegaan. Ook voor de overige beleidsprogramma’s is in 2021 een plan opgesteld om de uitvoeringsgerichtheid van beleidsprogramma’s te verbeteren. Het uiteindelijke doel is om in 2022 het VTH-beleid te actualiseren. Aanbeveling: het ontwikkelen van een werkwijze waarbij de samenwerking tussen beleid en uitvoering wordt geborgd.

Net als in 2020 speelde COVID-19 in 2021 nog een belangrijke rol in de uitvoering. Door COVID-19 waren er op het gehele VTH-veld minder fysieke controles mogelijk. Daarnaast liep de vergunningverlening Wnb een achterstand op door de stikstofproblematiek. Daar waar fysieke controles mogelijk waren zijn onze prioriteiten gesteld op basis van de risicoanalyses die zijn opgesteld in het VTH-beleid. Ondanks de beperkingen is de uitvoering op veel terreinen goed verlopen.

Professionalisering

In 2021 is een vervolg gegeven aan het programma complexe handhaving en is binnen het programma vergunningverlening hard gewerkt om te komen tot een goede afstemming tussen Wabo- en Wnb-vergunningen. Deze programma’s zijn samen met het programma aandachtbedrijven de kern van Samen Sterk. Dit is het overkoepelende programma dat in 2020 van start is gegaan en ten doel heeft om de samenwerking tussen de uitvoerende partijen zo te verbeteren dat de kwaliteit van de uitvoering wordt verhoogd. Aanbeveling: op het eind van de coalitieperiode in 2023 de samenwerking die in Samen Sterk wordt gevraagd te borgen in het reguliere uitvoeringsprogramma.

In 2020 hebben wij ons op de vraag georiënteerd hoe wij onze VTH uitvoering meer effectgericht kunnen inrichten. Ook andere provincies zijn hiermee bezig. In 2021 zijn wij in Interprovinciaal verband actief betrokken bij een project dat richting geeft aan een meer op effectgerichte inzet van het VTH-instrumentarium. Daarvoor is een onderzoekstraject gestart dat in 2021 is gaan lopen. In 2022 verwachten wij de resultaten uit dit traject. Deze resultaten worden meegenomen richting het VTH uitvoeringsprogramma 2023.

Kerntaak duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer

De resultaten van de VTH-taken op het gebied van (zwem)water, grondwater en luchtvaart waren in 2021 niet anders dan in 2020. De regels worden goed nageleefd, behalve door de houders van zwembaden. Aanbeveling: analyseer waarom het naleefgedrag bij zwembadhouders achterblijft en op welke manier dit kan worden verbeterd.

Kerntaak milieu energie en klimaat

We hebben inzicht in de actualiteit van de vergunningen, zijn bezig met de inhaalslag van het aanpassen van de vergunningen en werken aan het steeds verder verbeteren van de kwaliteit van de uitvoering. In 2021 besteedden we net als in 2020 extra aandacht aan Zeer Zorgwekkende Stoffen en energiebesparing via de omgevingsvergunningen. Toezichthouders maakten branche- en toezichtplannen, waarbij ze advies kregen van vergunningverleners van de ODRN. Doel hiervan is onder andere om nog meer op dezelfde manier toezicht te houden.

Kerntaak vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden

Doordat natuurvergunningen (nog) niet konden worden verleend is er een flinke achterstand bij vergunningverlening Wet natuurbescherming ontstaan en hebben ook de vergunningenprocedures voor milieu en/of bouwaspecten bij bedrijven vertraging opgelopen. De stikstofregelgeving is complex en verandert regelmatig. Met de komst van de Omgevingswet vervalt de verplichte aanhaking van natuur bij de aanvraag om omgevingsvergunning milieuactiviteiten. Aanbeveling: de samenwerking tussen Wabo en Wnb die in 2021 aanzienlijk is versterkt, verder uitbouwen. Enerzijds om integrale vergunningverlening te bevorderen, anderzijds om te voorkomen dat door het niet aanvragen van het Wnb-deel, de natuur buiten beeld raakt.