Wonen
Een goed en betaalbaar dak boven het hoofd is één van de eerste levensbehoeften van mensen. Daarnaast is het belangrijk dat mensen prettig wonen, in een fijne woonomgeving met goed bereikbare voorzieningen. Bij dit thema kijken we naar vijf indicatoren:
- Tevredenheid met woning
- Tevredenheid met woonomgeving
- Afstand tot sportterrein
- Afstand tot basisschool
- Afstand tot horeca en uitgaansgelegenheden
In het inwonersonderzoek is aanvullend gevraagd welk cijfer Gelderlanders geven voor hun directe woonomgeving en woning, de bereikbaarheid van plekken die belangrijk zijn en het culturele aanbod. Ook is een aantal vragen gesteld over kenmerken van de eigen woning en woonomgeving.
Kort samengevat:
- In 2021 is 88% van de Gelderlanders tevreden met hun huidige woning. Dit is hoger dan gemiddeld in Nederland.
- In 2021 is 86% van de inwoners (zeer) tevreden met hun woonomgeving. Dit aandeel stijgt sinds 2015 en ligt al jarenlang hoger dan gemiddeld.
- De afstand tot een sportterrein is in Gelderland in 2017 gemiddeld 1,1 kilometer. Dit is meer dan het Nederlands gemiddelde van 1 kilometer.
- In 2023 is de afstand tot een basisschool in Gelderland gemiddeld 800 meter. In de regio Achterhoek is dit 900 meter.
- De gemiddelde afstand tot horeca en uitgaansgelegenheden is in 2023 in Gelderland 1,6 kilometer. Deze afstand is de afgelopen jaren toegenomen en verder dan gemiddeld in Nederland.
- Uit het inwonersonderzoek blijkt dat Gelderlanders in november 2024 gemiddeld een 8,4 geven voor hun woning of woonruimte. Over het algemeen zijn inwoners het minst tevreden over hoe energiezuinig hun woning is.
- Voor hun buurt of wijk geven inwoners een 7,9. En bijna 9 op de 10 inwoners geven aan dat ze er prettig wonen. Het meest tevreden is men over het groen, het minst tevreden over overlast door vervuiling (zoals zwerfafval, geluidsoverlast of luchtvervuiling).
- De bereikbaarheid van plekken die belangrijk zijn, zoals een supermarkt, huisarts, werk of openbaar vervoer, krijgt gemiddeld een 8,0. Verder ervaart maximaal 7% af en toe of regelmatig problemen om bij een bepaalde voorziening te komen. Daar zijn twee uitzonderingen op: de pinautomaat (33%) en een bushalte of treinstation (18%).
- Inwoners geven gemiddeld een 7,0 voor het culturele aanbod in hun omgeving, zoals een film, theater of museum. Dit cijfer is het laagst van alle gegeven cijfers, het cijfer voor de eigen woning het hoogst.
Tevredenheid met woning
88% tevreden met de huidige woning
In 2021 is 88% van de Gelderlanders tevreden met hun huidige woning. Dit is hoger dan gemiddeld in Nederland (86%).
Regionaal gezien blijft vooral de tevredenheid met de woning in Arnhem-Nijmegen achter (85%) op de andere 3 Gelderse regio’s. In deze 3 regio’s is 90% van de inwoners (zeer) tevreden met de huidige woning.
Tevredenheid met woonomgeving
86% tevreden met de huidige woonomgeving
De tevredenheid met de woonomgeving is hoog in Gelderland: in 2021 was 86% hier (zeer) tevreden over. Dit aandeel stijgt sinds 2015 en ligt al jarenlang hoger dan het Nederlands gemiddelde.
Regionaal gezien blijft vooral de tevredenheid met de woonomgeving in regio Arnhem-Nijmegen met 84% iets achter. In de regio Veluwe en Achterhoek zijn de meeste inwoners (zeer) tevreden: 87%.
Afstand tot sportterrein
Gemiddelde afstand tot sportterrein 1,1 kilometer
In 2017 is de afstand tot een sportterrein in Gelderland gemiddeld 1,1 kilometer. Dit is hoger dan het Nederlands gemiddelde van 1 kilometer.
In de regio Arnhem-Nijmegen is de afstand tot een sportterrein het kortst met gemiddeld 1 kilometer, in de andere 3 Gelderse regio’s is de afstand 1,1 kilometer.
Afstand tot basisschool
Gemiddelde afstand tot basisschool 800 meter
In 2023 is de afstand tot een basisschool in Gelderland gemiddeld 800 meter. In Nederland was dit een aantal jaren 700 meter, maar sinds 2022 is dit ook gestegen naar gemiddeld 800 meter.
Regionaal gezien zijn er verschillen: zo is de afstand in de regio Achterhoek het langst met 900 meter. In de andere 3 regio’s is dit gemiddeld 800 meter.
Afstand tot horeca en uitgaansgelegenheden
Gemiddelde afstand tot horeca 1,6 kilometer
In 2023 is de gemiddelde afstand tot horeca en uitgaansgelegenheden in Gelderland 1,6 kilometer. Deze afstand is de afgelopen jaren toegenomen en groter dan gemiddeld in Nederland (1,4 kilometer).
Inwoners in de regio Arnhem-Nijmegen wonen het dichtst in de buurt van horeca en uitgaansgelegenheden (1,3 kilometer), voor inwoners van de Achterhoek en Zuidwest-Gelderland is dit gemiddeld 2 kilometer.
Inwoners over wonen
Uit het inwonersonderzoek blijkt dat Gelderlanders in november 2024 gemiddeld een:
- 7,9 geven voor hun buurt of wijk (directe woonomgeving);
- 8,4 geven voor hun woning of woonruimte;
- 8,0 geven voor de bereikbaarheid van plekken die voor hen belangrijk zijn (zoals supermarkt, huisarts, werk of opleiding, openbaar vervoer);
- 7,0 geven voor het culturele aanbod in hun omgeving (zoals film, theater, musea).
Het cijfer voor de eigen woning of woonruimte is het hoogst van alle gegeven cijfers, het cijfer voor het culturele aanbod het laagst.
Verder is een aantal vragen gesteld over de eigen woning of woonruimte. Het meest tevreden zijn inwoners over de toegang tot snel internet (86%). Daarnaast is ongeveer driekwart tevreden over de betaalbaarheid van hun huur of hypotheek (77%), de mogelijkheid om lang zelfstandig te blijven wonen (76%) en het onderhoud van hun woning (73%). Het minst tevreden zijn inwoners over hoe energiezuinig hun woning is: hier is gemiddeld 61% (zeer) tevreden over.
Bijna 9 op de 10 inwoners geven aan dat ze prettig wonen in hun eigen buurt of wijk. Het meest tevreden zijn ze over het groen: 79% vindt dat er voldoende groen is. Ook over de parkeermogelijkheden voor auto’s (64%), het onderhoud van de fiets- en wandelpaden (61%) en het onderhoud van de parken en plantsoenen (56%) is meer dan de helft tevreden. Het minst tevreden is men over overlast door vervuiling in de eigen buurt. 45% ervaart geen overlast door vervuiling (zoals zwerfafval, geluidsoverlast of luchtvervuiling), terwijl 30% wel overlast ervaart.
Inwoners is ook gevraagd in hoeverre ze wel eens problemen hebben om bij bepaalde voorzieningen te komen, zoals een supermarkt, huisarts, pinautomaat, bibliotheek of dorpshuis. Over het algemeen ervaart maximaal 7% af en toe of regelmatig problemen om bij een bepaalde voorziening te komen. Daar zijn twee uitzonderingen op: 33% geeft aan af en toe (23%) of regelmatig (10%) moeite te hebben om bij een pinautomaat te komen. En ook de bereikbaarheid van een bushalte of treinstation is voor 18% af en toe (12%) of regelmatig (6%) een probleem. Het valt op dat inwoners van de regio Arnhem-Nijmegen meer dan gemiddeld problemen ervaren om bij een pinautomaat te komen, terwijl hetzelfde geldt voor inwoners van de regio Veluwe wat betreft de bereikbaarheid van een bushalte of treinstation.
Welvaart is: “Een veilige en comfortabele woning, een salaris waarmee ik niet alle dubbeltjes hoef om te draaien voor uitgaven, een fijne leefomgeving met ruimte, rust en winkels op korte afstand, sportfaciliteiten en uiteraard een redelijke gezondheid.”
Bron: Gelderlandpanel 2024