Milieu
Schone lucht, schoon drink- en oppervlaktewater, schone grond en voldoende (gezonde) natuur en biodiversiteit zijn belangrijke algemene levensbehoeften. We zijn immers afhankelijk van onze leefomgeving en het milieu om een goed en gezond leven te kunnen leiden. Daarom kijken we naar de volgende vier indicatoren:
- Natuurgebied per inwoner
- Emissies van fijnstof naar lucht
- Afstand tot openbaar groen
- Kwaliteit van zwemwater binnenwateren
Aanvullend hebben we inwoners gevraagd naar hun tevredenheid met het groen en de natuur in hun omgeving en de milieukwaliteit.
Kort samengevat:
- In 2017 hebben Gelderlanders gemiddeld 57 hectare natuur per 1.000 inwoners. Dit is bijna twee keer zoveel als gemiddeld in Nederland (29 hectare). Regionaal zijn er grote verschillen: in de regio Veluwe is dit 115 hectare, in Zuidwest-Gelderland 12 hectare.
- In 2022 is de emissie van fijnstof naar lucht in Gelderland gemiddeld 400 kg/km2. Dit is iets lager dan in Nederland. Ook hier is regionaal sprake van grote verschillen.
- De afstand tot openbaar groen is in 2017 voor de gemiddelde inwoner van Gelderland 500 meter. Dit is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde.
- De zwemkwaliteit van binnenwateren (zoals plassen, meren en rivieren) is in Gelderland met een score van 4 uitstekend.
- Inwoners beoordelen in november 2024 het groen en de natuur in hun omgeving met gemiddeld een 8,0. Het cijfer voor de milieukwaliteit in de eigen omgeving (zoals lucht, water, bodem en geluid) ligt met een 7,2 lager.
- Beide cijfers liggen iets hoger voor inwoners van de regio’s Veluwe en Achterhoek en iets lager in Arnhem-Nijmegen en Zuidwest-Gelderland.
Natuurgebied per inwoner
Twee keer zoveel natuur als gemiddeld, regionaal grote verschillen
In 2017 hebben Gelderlanders gemiddeld 57 hectare natuur per 1.000 inwoners. Dit is veel hoger dan gemiddeld in Nederland: 29 hectare.
Regionaal zijn er grote verschillen: inwoners van de regio Veluwe hebben gemiddeld 115 hectare natuur per 1.000 inwoners tot hun beschikking, in Zuidwest-Gelderland is dit 12 hectare.
Emissies van fijnstof naar lucht
Emissie fijnstof lager dan gemiddeld, wel grote verschillen
In 2021 is de emissie van fijnstof naar lucht in Gelderland gemiddeld 400 kg/km2. Dit is iets lager dan gemiddeld.
Er is sprake van flinke regionale verschillen. Zo is de emissie in de Achterhoek het laagst met gemiddeld 300 kg/km2 en het hoogst in Arnhem-Nijmegen met meer dan het dubbele (700 kg/km2).
Afstand tot openbaar groen
Gemiddelde afstand tot openbaar groen 500 meter
De afstand tot openbaar groen is in 2017 voor de gemiddelde inwoner van Gelderland 500 meter. Dit is vergelijkbaar met Nederland.
Ook in 3 van de 4 Gelderse regio’s is deze afstand 500 meter, alleen in Zuidwest-Gelderland is deze afstand iets groter met 600 meter.
Kwaliteit van zwemwater binnenwateren
Zwemwater binnenwater van goede kwaliteit
De gemiddelde zwemkwaliteit voor de gezondheid van de zwemmer van locaties als meren en rivieren is in Gelderland met een score 4 uitstekend. Dit geldt voor de hele provincie Gelderland en is al jaren constant.
In 2023 is de kwaliteit van het zwemwater in de regio Achterhoek gedaald naar een score 3.
Inwoners over milieu
Inwoners geven in november 2024 gemiddeld een 8,0 voor het groen en de natuur in hun omgeving. Dit cijfer ligt iets hoger voor inwoners van de regio’s Veluwe en Achterhoek, iets lager in Arnhem-Nijmegen en Zuidwest-Gelderland. Ook huurders, mensen die (heel) moeilijk rond kunnen komen van hun inkomen en inwoners met een (zeer) slechte gezondheid geven een lager cijfer.
Het cijfer voor de milieukwaliteit (zoals lucht, water, bodem en geluid) in de eigen omgeving ligt met een 7,2 lager. Lager opgeleiden geven een hoger cijfer dan middelbaar en hoger opgeleiden. Verder zijn het dezelfde groepen inwoners die een (iets) lager cijfer geven, als bij het cijfer voor het groen en de natuur in hun omgeving.
Welvaart is: “Kleinschalige samenleving waar mensen respect tonen aan hun leefomgeving, dus verantwoordelijkheid nemen voor natuur om hen heen en waar iedereen rustig zich zelf kan zijn.”
Bron: Gelderlandpanel 2024