Materiële welvaart
Materiële welvaart gaat over de financiële situatie van mensen. Het hebben van voldoende inkomen is een belangrijke basis om aan bepaalde basisbehoeften te voldoen. Dit onderwerp wordt gemeten met behulp van drie indicatoren:
- Mediaan besteedbaar inkomen
- Bruto binnenlands product
- Problematische schulden
In het inwonersonderzoek is aan Gelderlanders gevraagd welk rapportcijfer ze geven voor hun financiële situatie.
Kort samengevat:
- Het mediaan besteedbaar inkomen per huishouden is in 2023 €34.100. Dit is vergelijkbaar met het Nederlands gemiddelde. Regionaal zijn er echter flinke verschillen.
- Het bruto binnenlands product (bbp) per inwoner ligt in 2023 in Gelderland met €44.700 veel lager dan in Nederland. Na een stijging tussen 2020 en 2022, is het bbp per inwoner in 2023 zowel in Nederland als in Gelderland iets gedaald.
- In 2023 heeft 7,4% van de huishoudens in Gelderland geregistreerde problematische schulden. Dit is lager dan gemiddeld in Nederland. Regionaal zijn er verschillen: in de regio Arnhem-Nijmegen is dit aandeel het hoogst.
- In het inwonersonderzoek geven Gelderlanders gemiddeld een 7,9 als rapportcijfer voor de eigen financiële situatie is. Bepaalde groepen inwoners geven een hoger rapportcijfer dan andere.
Mediaan besteedbaar inkomen
Besteedbaar inkomen vrij gemiddeld, regionaal flinke verschillen
Het mediaan besteedbaar inkomen per huishouden is in 2023 €34.100. Dit is ongeveer vergelijkbaar met Nederland (€34.000).
Regionaal zijn er flinke verschillen: in Zuidwest-Gelderland is het mediaan besteedbaar inkomen met €35.700 het hoogst. In Arnhem-Nijmegen is dit het laagst: €32.900.
Bruto binnenlands product
Bruto binnenlands product lager dan gemiddeld
Met €44.700 ligt het bruto binnenlands product (bbp) per inwoner in 2023 veel lager dan in Nederland (€52.400). Gelderland staat hiermee op de 6e plek, vergeleken met de andere provincies. Na een stijging tussen 2020 en 2022, daalt het bbp daarna zowel in Nederland als in Gelderland.
Van de 4 Gelderse COROP-regio’s blijft vooral het bbp in de Achterhoek achter (€37.100). Het hoogst is dit in de regio Veluwe met gemiddeld €47.500 per inwoner. Tussen 2022 en 2023 is alleen in deze laatste regio het bbp per inwoner toegenomen.
Problematische schulden
Aandeel huishoudens met schulden neemt toe
In 2023 heeft 7,4% van de huishoudens in Gelderland geregistreerde problematische schulden. Dit is lager dan gemiddeld in Nederland: 8,8%. Ten opzichte van 2021 betekent dit een stijging van 12,1%, iets lager dan het gemiddelde van 14,3%.
Regionaal zijn er flinke verschillen: in de regio Achterhoek (6,5%) en Veluwe (6,7%) ligt het aandeel huishoudens met problematische schulden beduidend lager dan in de regio Arnhem-Nijmegen (8,4%). Overigens is de toename van het aantal huishoudens met problematische schulden het grootst in de regio Zuidwest-Gelderland.
Inwoners over materiële welvaart
Uit het inwonersonderzoek blijkt dat Gelderlanders gemiddeld een 7,9 geven voor hun eigen financiële situatie. Huiseigenaren geven gemiddeld een hoger cijfer dan huurders, en inwoners met een hoog opleidingsniveau geven een hoger cijfer dan inwoners met een middelbaar en laag opleidingsniveau. Ook gezondheid blijkt belangrijk te zijn: inwoners met een (zeer) goede gezondheid zijn beduidend positiever dan inwoners met een (zeer) slechte gezondheid.
Welvaart is: “Geen zorgen over financiën, ruimte voor leuke extra's.”
Bron: Gelderlandpanel 2024