4. Vergunningen
Vergunning en kwaliteitsborging
- Afhankelijk van de overeenkomst vraagt de woningcorporatie of de conceptaanbieder de vergunning aan
- Toets aan omgevingsplan en – veiligheid voert de gemeente uit. De bouwtechnische toets gebeurt door de kwaliteitsborger. (ontwikkeling naar alleen toetsen op locatiespecifieke eisen wanneer de circulaire woningconcepten maar 1-malig getoetst hoeven te worden)
Op dit moment kennen bouwprojecten lange proceduretijden, onder meer als gevolg van het goedkeuren van bestemmingsplannen. Daarnaast moet ieder project zijn eigen bouwvergunning aanvragen en eigen kwaliteitscontrole laten uitvoeren. Eenzelfde concept moet op iedere locatie waar deze is gerealiseerd, opnieuw bouwkundig worden gekeurd. Vanuit de klassieke bouw was deze opzet logisch; bij conceptbouw en prefab en industriële productie kan de kwaliteit fabrieksmatig beter worden geborgd. Bij toetsing van de kwaliteit in de fabriek is er dan ook minder toetsing op de bouwplaats nodig. Door in de omgevingsvergunning Circulaire Woningconcepten op te nemen hoef je bij de vergunningverlening alleen te toetsen aan deze doelstellingen. Inschattingen zijn dat de gemiddelde proceduretijd zo kan verkorten van zo’n 8-10 jaar (klassieke bouw) naar zo’n 3-5 jaar (conceptuele bouw).
Vanaf 1 januari 2024 wordt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gefaseerd ingevoerd en wordt gestart met bouwwerken die vallen in de klasse van onder andere grondgebonden nieuwbouwwoningen.
Daar waar voorheen een vergunning voor het bouwen nodig was wordt nu als gevolg van de Wkb, een kwaliteitsborger ingeschakeld.
- Op dit moment is een algemene keuring in ontwikkeling voor concepten, waarbij het concept slechts eenmalig getoetst hoeft te worden en dat gemeenten daarna uitsluitend een controle uitvoeren op locatie specifieke eisen.
- In Noord-Holland werken 3 corporaties en 4 gemeenten samen in de pilot ‘Bouwvergunning in 1 dag’. Uitgangspunt daarbij is dat je door de standaarden bij conceptueel bouwen in principe maar 1 keer een vergunning hoeft af te geven voor de bouwkundige kwaliteit. Dat maakt het vergunningentraject een stuk eenvoudiger. Lees hier meer: Bouwvergunning in 1 dag
- Ook het Ministerie BZK onderzoekt samen met het Netwerk Conceptueel Bouwen de mogelijkheden voor een “vergunning in 1 dag”. De TUDelft onderzoekt hun vergunbaar de bestaande woningconcepten zijn.

Bron: Melding en indieningsvereisten Wkb (Stuurgroep Kwaliteitsborging)
Monitoring Wet Kwaliteitsborging
Er wordt een betere kwaliteit gerealiseerd omdat de producent, de conceptaanbieder zelf verantwoordelijk is én neemt voor de integrale kwaliteit van het woningconcept. Indien er getoetst moet worden op de kwaliteit is dat door en voor rekening van de aanbieder. Ook mbt de WKB en de inschakeling van een kwaliteitsborger, en het bepalen volgens welk instrument getoetst wordt is is dit de verantwoordelijkheid van de producent. De producent toont aan dat het product voldoet aan de uitgevraagde prestatie-eisen.
Een aantal woningconcepten zijn inmiddels gecertificeerd, Niet alle aanbieders kiezen hier voor. Is strategische keuze, ook afhankelijk van het type woningconcept.
Er moet goed gemonitord worden wat de impact is van de nieuwe Wet Kwaliteitsborging, Enerzijds is de verwachting dat de kwaliteitsborging bij industriële woningconcepten sterk vereenvoudigt, omdat partijen door goede toetsing van een industrieel product en de daarvoor benodigde processen direct voor veel woningen hun akkoord kunnen geven. Anderzijds is onduidelijk in hoeverre toetsende partijen voorzichter zijn met hun goedkeuring vanwege eventuele nieuwe, technische risico’s die het gevolg zijn van industriële productie.