4. Vergunningen
Vergunning en kwaliteitsborging
- In de omgevingsvergunning circulaire woningconcepten opnemen als doelstelling
- Toetsen aan doelstelling circulaire woningconcepten zoals opgenomen in de omgevingsvisie
- Specifieke circulaire woningconcepten reactief in plaats van proactief toetsen
- Alleen toetsen op locatiespecifieke eisen. Circulaire woningconcepten hoeven maar 1-malig getoetst te worden
Op dit moment kennen bouwprojecten lange proceduretijden, onder meer als gevolg van het goedkeuren van bestemmingsplannen. Daarnaast moet ieder project zijn eigen bouwvergunning aanvragen en eigen kwaliteitscontrole laten uitvoeren. Eenzelfde concept moet op iedere locatie waar deze is gerealiseerd, opnieuw bouwkundig worden gekeurd. Vanuit de klassieke bouw was deze opzet logisch; bij conceptbouw en prefab en industriële productie kan de kwaliteit fabrieksmatig beter worden geborgd. Bij toetsing van de kwaliteit in de fabriek is er dan ook minder toetsing op de bouwplaats nodig. Door in de omgevingsvergunning Circulaire Woningconcepten op te nemen hoef je bij de vergunningverlening alleen te toetsen aan deze doelstellingen. Inschattingen zijn dat de gemiddelde proceduretijd zo kan verkorten van zo’n 8-10 jaar (klassieke bouw) naar zo’n 3-5 jaar (conceptuele bouw). De komende jaren moeten in Nederland meer woningen komen. Iedereen verdient een thuis. Het Expertteam Woningbouw helpt uw gemeente, woningcorporatie of provincie deze woningen te realiseren. Vanaf 1 januari 2024 is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) stapsgewijs ingevoerd.
De wet werd gefaseerd ingevoerd en er werd in 2022 gestart met bouwwerken die vallen in de klasse van onder andere grondgebonden nieuwbouwwoningen. Daar waar voorheen een vergunning voor het bouwen nodig was wordt nu als gevolg van de Wkb, een kwaliteitsborger ingeschakeld.
- Op dit moment is een algemene keuring in ontwikkeling voor concepten, waarbij het concept slechts eenmalig getoetst hoeft te worden en dat gemeenten daarna uitsluitend een controle uitvoeren op locatie specifieke eisen.
- In de gemeente Rotterdam wordt gewerkt aan een traject waarin een “vergunning in één dag” mogelijk wordt. Als een concept bijvoorbeeld eenmaal is goedgekeurd, blijft de goedkeuring voor dat concept bestaan.
- Ook het Ministerie BZK onderzoekt samen met het Netwerk Conceptueel Bouwen de mogelijkheden voor een “vergunning in 1 dag”. De TUDelft onderzoekt hun vergunbaar de bestaande woningconcepten zijn.

Bron: Melding en indieningsvereisten Wkb (Stuurgroep Kwaliteitsborging)
Kwaliteitsborging van industriële woningconcepten
Er wordt een betere kwaliteit gerealiseerd omdat de producent, de conceptaanbieder zelf verantwoordelijk is én neemt voor de integrale kwaliteit van het woningconcept. Indien er getoetst moet worden op de kwaliteit is dat door en voor rekening van de aanbieder. Ook m.b.t. de WKB en de inschakeling van een kwaliteitsborger, en het bepalen volgens welk instrument getoetst wordt is is dit de verantwoordelijkheid van de producent. De producent toont aan dat het product voldoet aan de uitgevraagde prestatie-eisen.
Een aantal woningconcepten zijn inmiddels gecertificeerd, Niet alle aanbieders kiezen hier voor. Is strategische keuze, ook afhankelijk van het type woningconcept.
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) wordt gefaseerd ingevoerd en wordt in 2024 gestart met bouwwerken die vallen in de klasse van onder andere grondgebonden nieuwbouwwoningen. Daar waar voorheen een vergunning voor het bouwen nodig was wordt nu als gevolg van de Wkb, een kwaliteitsborger ingeschakeld.
Erkende kwaliteitsverklaringen/certificaten zijn een beproefde en efficiënte manier om kwaliteit van gestandaardiseerde producten en processen vast te leggen. Door deze binnen de Wkb te gebruiken worden de voordelen van standaardisatie bij woningconcepten ook bij de vergunningen en de toepassing van de Wkb zichtbaar. Om te komen van procesmatige kwaliteitsborging naar gecertificeerde kwaliteitsborging zijn drie stappen nodig:
Stap 1: Standaard ontwerp
Stap 2: Standaard fabricage van de onderdelen
Stap 3: Standaard montage op de bouw
Monitoring Wet Kwaliteitsborging
Er moet goed gemonitord worden wat de impact is van de nieuwe Wet Kwaliteitsborging, Enerzijds is de verwachting dat de kwaliteitsborging bij industriële woningconcepten sterk vereenvoudigt, omdat partijen door goede toetsing van een industrieel product en de daarvoor benodigde processen direct voor veel woningen hun akkoord kunnen geven. Anderzijds is onduidelijk in hoeverre toetsende partijen voorzichter zijn met hun goedkeuring vanwege eventuele nieuwe, technische risico’s die het gevolg zijn van industriële productie.