Inleiding
Expeditie Mooi Gelderland
“Een ontdekkingsreis langs inspirerende Gelderse initiatieven voor ruimtelijke kwaliteit”
Ga in dit online magazine samen met ons virtueel op reis door onze mooie provincie. We nemen je mee langs aansprekende voorbeelden van geslaagde ruimtelijke ontwikkelingen en projecten. Plekken waar iets moois is verricht. Meestal met vereende krachten en met een brede blik. Om te ontdekken en te onderzoeken, om te leren en te inspireren. De Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit is een belangrijke bron van voorbeelden. Daarnaast leest u hier over bezoeken en bijeenkomsten die hebben plaatsgevonden. En leren we van inspirerende projecten uit programma’s en van onze partners.
Van elkaar leren
Gelderland is een verrassende provincie, rijk aan variatie met verschillende soorten landschappen. We wonen hier afwisselend in grote steden en dorpen, Gelderse stadjes, kleine kernen en buurtschappen tot aan verspreid liggende erven. Onze Gelderse leefomgeving bestaat uit een compleet landschap met natuurgebieden, bedrijventerreinen, land- en tuinbouwcomplexen, wegen en sporen, ontgrondingen, defensieterreinen en recreatiegebieden.
We willen dat Gelderland een mooie en fijne provincie blijft. Maar er komen ook veel uitdagingen op ons af die bijna allemaal ruimte kosten. Denk aan het woningtekort, klimaatverandering, bereikbaarheid en natuurherstel. Niet alles kan, en niet alles kan overal. We bestemmen, gebruiken, beheren en richten onze ruimte duurzaam, zorgvuldig en toekomstgericht in. Met oog op leefbaarheid en brede welvaart. Maar vooral ook gericht op versterking van de ruimtelijke kwaliteit. Bij de projecten in dit online magazine gingen betrokkenen op een verrassende manier de uitdaging aan en namen ze de juiste beslissingen. Zo leren ook wij de juiste keuzes te maken. Laat u inspireren.
Ruimtelijke kwaliteit
In de provinciale omgevingsvisie Gaaf Gelderland (2018) hebben we opgeschreven dat we de ruimtelijke kwaliteit willen vergroten. Daarmee bedoelen we dat we bijvoorbeeld plekken, terreinen, gebieden, streken, landschappen, steden en dorpen zo goed mogelijk inrichten. We kijken dan naar hoe het gebied gebruikt wordt (gebruikswaarde), de beleving (belevingswaarde) en hoe de ruimte ook zo goed mogelijk gericht is op de toekomst (toekomstwaarde). Hoe zorgen we ervoor dat deze gebieden zoveel mogelijk waarde hebben voor zowel de individu als het collectief? Hoe verbeteren en versterken we de kwaliteit van onze leefomgeving?
Bij het inrichten van onze leefomgeving houden we rekening met de volgende uitgangspunten:
- We houden rekening met de Nationale Omgevingsvisie (NOVI);
- We gebruiken grond- en wateroppervlak het liefst voor meer dan 1 doel (meervoudig ruimtegebruik);
- We willen niet afwentelen in ruimte en tijd;
- Projecten dragen bij aan een mooi Gelderland.
Waar mogelijk draagt een project bij aan:
- sturing van bodem- en watersystemen;
- landschap als dragende structuur;
- een gezond en levendig (vitaal) landelijk gebied met meer soorten planten en dieren (biodiversiteit);
- klimaatpositief bouwen (meer CO2 uit de lucht halen dan uitstoten) van steden en dorpen die goed bereikbaar zijn.
Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit
Sinds 2006 reiken we elke 2 jaar de Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit (GPRK) uit. Deze prijs laat zien dat we met creativiteit, samenwerking en wilskracht slim met onze ruimte kunnen omgaan en de juiste keuzes kunnen maken. Het thema voor de Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit van 2024 is ‘thuis voelen’. Wat maakt dat je je ergens thuis voelt? Wanneer is het fijn om ergens te zijn? Er zijn 20 genomineerden waarbij op een slimme en creatieve manier met de ruimte is omgegaan. Een onafhankelijke jury kiest twee winnaars uit de genomineerden. Het gaat hierbij om gerealiseerde projecten. Naast de juryprijs is er ook een publieksprijs. In de loop van de tijd hebben we bij elkaar 138 projecten genomineerd. Al een aardige collectie die zicht geeft op de kwaliteit van de Gelderse leefomgeving. In Expeditie Mooi Gelderland bieden we je een kijkje in deze collectie. Om te beginnen met tiende editie GPRK 2024.